GENEL TANITIM
Ceza infaz kurumlarında psiko-sosyal yardım servisi çalışmaları "Standartlar Sistemi" çerçevesinde oluşturulan "İyileştirme Haritası" kapsamında yürütülmektedir. Bireylerin kendileri ve yaşadıkları sosyal çevreleri ile ilgili psiko-sosyal özelliklerini içeren çalışmalar psiko-sosyal servis uzmanları tarafından yapılmaktadır. Ceza infaz kurumu psiko-sosyal yardım servislerinde psikolog ve sosyal çalışmacı görev yapmaktadır. Psiko-sosyal servis uzmanları planlama, yürütme ve izleme değerlendirme çalışmalarını mesleki bilgi ve uzmanlık alanı çerçevesinde yürütür. Mesleki yöntem ile inceleme, problem çözme, gözlem, görüşme, rapor yazma ve dosyalama gibi teknikleri çalışmalar sırasında kullanır.
A - Hükümlü - Tutukluya Yönelik Hizmetler
a. Kuruma Girişteki Hizmetler
b. Kurum Sürecindeki Hizmetler
c. Salıverilmeye Hazırlık ve Salıverilme Sonrası Hizmetler
B - Personele Yönetlik Hizmetler
Kurum personelinin sorunlarının tespiti ve çözümü için gerekli gördüğü durumlarda grup yada bireysel görüşmeler yapar.
C - İdari Görev Yetki ve Sorumluluklar
D - Diğer Mesleki Çalışmalar
Psiko Sosyal Programlar:
Bireysel Çalışma Yöntemi; Kendisiyle, birbiriyle ve bulundukları çevredeki koşullarla ilişkilerinde güçlüğü olan kişilerin psikolojik ve sosyal fonksiyonlarını desteklemektir.
Grup Çalışma Yönetmi; Küçük insan gurupları yoluyla bireyde ve çevrede arzulanan değişimleri yaparak bireyin gereksinimlerinin karşılanması ve sorunlarının çözülmesine yardım etme sürecini içine alan bir yöntemdir. Hükümlü tutuklulara yönelik olarak geliştirilen psiko sosyal serviste görevli uygulayıcı eğitimini alan psikolog ve sosyal çalışmacılar tarafından uygulanan Davranış Programları aşağıdadır.
Önce Düşün (Genel Suçlu Davranış Programı); "Önce Düşün" Programı hükümlülere yönelik olarak hazırlanmış 23 oturumdan oluşan bir programdır. Oturumlar 90 dakikadır. Program problem çözme adımları ile başlamakta, bu becerilerin geliştirilmesi çalışmaları ile devam etmektedir. Programda, problemler hakkında düşünme ve gerçek yaşam koşullarında sorun çözme becerilerinin geliştirilmesine, bu becerilerin suç oluşturan davranış sorununa uygulanması ve gelecekteki suç oluşturan davranış riskinin azaltılmasına yardımcı olmak amaçlanmaktadır.
Salıverilme Öncesi Mahkum Gelişim Programı; Program, şartlı tahliyeleri yaklaşan hükümlülere yönelik olarak hazırlanmıştır ve 10 oturumdan oluşmaktadır. Her oturum 90 dakika sürecek şekilde tasarlanmıştır.
Program sırasıyla; iletişim becerileri, sorun çözme, müzakere becerileri, karar verme, aile ve arkadaşlarla ilişkiler kurma, yapılandırılmış faaliyetler ve stres yönetimi, haklar, sorumluluklar ve sosyal yardımlar ve gelecek planlaması oturumlarından oluşmaktadır. Tüm oturumlar hükümlülerin yeni beceriler edinmeye başlamasına ve mevcut becerilerini geliştirmelerine olanak sağlamaktadır.
Program başarılı bir salıverilme için hükümlülerin hangi becerilere ihtiyacı olduğu ile ilgili araştırmalara dayanmaktadır ve bu becerilerin edinilmesi ile ilgili olarak bilişsel davranışsal bir yaklaşım kullanılmaktadır. Yeniden suç işlemenin önlenmesi ve hayat planlaması gibi konular tüm oturumların odağını oluşturmaktadır.
Özel Gözetim ve Denetim Programı; Model Cezaevi Projesi kapsamında geliştirilen ve ceza infaz kurumu uzmanları tarafından uyarlanan bir programdır. 23 oturumdan oluşan programın amacı, katılımcıların öfke ve diğer olumsuz duygularının farkına varmalarını, bu olumsuz duygular sonucu ortaya çıkabilecek saldırgan davranışlardan kaçınmalarını ve bunları kontrol altına almak için gerekli becerileri kazanmalarını sağlamaktır. Oturumlar 60-90 dakika sürmektedir. Özel Gözetim ve Denetim Programında; Öfke ve Saldırganlık, Genel Uyarılmışlık ve Tetikleyicileri, Olumsuz Düşünceyi Durdurma Becerileri, Farklı Düşüncelere Odaklanmak, Öfke ve Saldırganlıkta Düşüncelerin Rolü, Algıları Yeniden Yapılandırmak, Problem Çözme Adımları, Geçiştirme ve Sorgulama Becerisi, Duyguların Tanımlanması gibi kişilerin öfke duyguları ile saldırganlık davranışlarını kontrol altına alma becerilerini geliştirmeye yönelik konu başlıkları yer almaktadır.
Öfke Kontrolü Programı;Bu grup çalışması programı 2 şer saatlik 10 oturumdan oluşmaktadır. Öfke Kontrolüne giriş niteliği taşıyan bu program, Bilişsel Davranışçı Yaklaşım temeline göre hazırlanmıştır.
Programın Amaçları
Programda; öfkenin aşamaları, öfkenin fiziki belirtileri, problem çözme, kendini sakinleştirici ifadeler, kendini ortaya koyma, grup baskısı, özgüven ve yakın ilişkilerde öfke gibi konular üzerinde durulur. Program öfkenin başarılı bir şekilde kontrol edilmesinin kişiye getireceği kazançlar üzerinde durur. Bu program sadece hükümlüler için değil öfkesini kontrol etmekte zorlanan herkese uygulanabilecek bir program olmaktadır. Öfkeyi kontrol etmenin bastırmak olmadığı, kişinin öfkesinin anlık değil aşamalı bir süreçten geçerek oluştuğu ve eğer bu süreçler fark edilir ve etkili tekniklerle müdahale edilirse öfkenin yıkıcı sonuçları ile karşılaşılmayacağı konuları üzerinde durulmaktadır. Program oturumlara başlamadan önce ön test ve program sonrasında son test uygulamaları ile ölçülmekte ve geri bildirimler alınmaktadır.
Alkol ve Madde Bağımlılığı Programı; Alkol ve Madde Bağımlılığı Programı, 4 hafta boyunca düzenlenecek ve yaklaşık 1,5 saat süren 16 oturumdan oluşan bir programdır. Bu program Bilişsel-Davranışçı Terapi ile Zararın En Aza İndirilmesini hedefleyen bir modelde hazırlanmıştır. Programın amacı madde kullanan kişileri tedavi etmek değil, tedaviye yönlendirilmeleri konusunda farkındalık oluşturmaktır. Madde kullanımı ve bununla ilgili suçlara karışan hükümlüler ile çalışmalar yapılması planlanmakta ve madde kullanım zararları ve zararın en aza indirilmesi becerileri üzerinde çalışılmasına odaklanmaktadır. Program oturumları 3 başlık altında değerlendirilebilir.
0-18 Yaş Aile Eğitim Programı; Milli Eğitim Bakanlığı ile işbirliği içerisinde yürütülen ve bir aile eğitim programı olan 0-18 Yaş Aile Eğitim Programı da kurumlarımızda uygulanmaktadır. Program; 0-18 yaş grubu çocuğu olan ailelere yönelik olarak hazırlanmış ve çocukluk gelişimi desteklenen çocukların sayıca artmasını hedefleyen, bu amaçla destekleyici ve koruyucu bir ortamın geliştirilmesini sağlamaya çalışan bir programdır.
Program; 0-3 Yaş Aile Eğitim Programı, 3-6 Yaş Aile Eğitim Programı, 7-11 Yaş Aile Eğitim Programı ve 12-18 Yaş Aile Eğitim Programı olarak 4 modülden oluşmaktadır.